Depozito uygulaması pilot şehir Yalova’da başlıyor
BİRCAM Vakfı, GCA ve Park Cam birlikteliği ile Türkiye’de ilk kez hayata geçirilecek depozito sistemi EKOMAT Projesi’nin, pilot şehir olarak seçilen Yalova’da açılışı yapıldı. Proje ile geri dönüşüm bilincinin oluşturulması ve zorunlu depozito uygulaması öncesinde, atık yönetim kurgusu için sayısal veri toplanması hedefleniyor.
Türkiye Çevre Ajansı tarafından desteklenen ve pilot şehrin Yalova olarak belirlendiği proje, cam ambalaj üreticileri GCA ve Park Cam tarafından finanse ediliyor ve atık yönetim operasyonu BİRCAM Vakfı tarafından yürütülüyor.
Sürdürülebilirlik temasıyla, cam, plastik ve metal içecek ambalajlarının %100 geri dönüşümünü gerçekleştirebilmek için kurgulanan projede, Yalova ve Çiftlikköy Belediyeleri sınırları içerisindeki 15 noktaya, 30 EKOMAT konumlandırıldı. EKOMAT’lar parklar, kapalı pazar yerleri, okullar ve meydanlar gibi kamusal alanların dışında, tüketicilerin sıklıkla gittiği 5M Migros (Vega Outlet), Star AVM, Yalova Marina, gibi özel alanlara da yerleştirildi.
Proje bir sene sürecek
Yaklaşık 100 bin kişiye hizmet verecek proje kapsamında depozito iade makinelerinden yeşil renkli olan cam içecek ambalajı atıklarını, sarı renkli olan ise plastik ve metal içecek ambalajlarının atıklarını toplayacak. Depozito iade makinesi üreticilerinden tedarik edilen EKOMAT’lar iç ve dış mekânda kullanılacak ve kullanıcı davranışlarına göre saha performansları sürekli gözlemlenecek. Elde edilen veriler, ülkemiz şartlarına en uygun makinelerin geliştirilmesi amacıyla kullanılacak. Ayrıca, EKOMAT’ların boşaltılması için yerli üretim elektrikli kamyon kullanılarak, sera gazı oluşumu da engellenecek.
Proje ile halkın sürdürülebilirlik konusunda bilinçlenmesi ve geri dönüşümü günlük hayatının bir parçası olarak uygulaması hedefleniyor. Bununla birlikte bir sene sürecek projede toplanan veriler, Türkiye Çevre Ajansı ile paylaşılarak, zorunlu depozito uygulamasının geliştirilmesine destek olunacak.
Mobil uygulama ile çalışacak
Otomatlar, telefonlara indirilen EKOMAT uygulamasıyla entegre olarak çalışacak. Tüketiciler öncelikle uygulamayı indirip, sisteme üye olacaklar. Üye girişi yaptıktan sonra, uygulama üzerinden kendilerine en yakın otomata yönlendirilecekler. Cam içecek ambalajları için yeşil renkli, plastik ve metal içecek ambalajları için ise sarı renkli iade makinelerini kullanacaklar.
Uygulama üzerindeki QR kod tuşuna basarak, ekrana çıkan karekodu, EKOMAT üzerindeki ilgili yere okutarak, otomatı çalıştıracaklar. İçecek ambalajları üzerindeki barkodu, birer birer atık giriş alanında okutup, atık giriş alanındaki hareketli bandın üzerine bırakacaklar. İşlemleri bittikten sonra EKOMAT üzerindeki butona veya ekrana basılı tutarak, kazandıkları puanları hesaplarına yükleyecekler. Tüketiciler, biriktirdikleri puanları yine uygulama üzerinden; Migros hediye çeki, A101 hediye çeki, Razer mobil oyun ve Trendyol alışveriş kodu olarak kullanabilecekler.
GCA ve Park Cam, açılışa özel, tüketicilerin projeye katılımını sağlamak için, ödül bedellerini arttıracaklarını açıkladı. Projenin başladığı ilk ay, EKOMAT’a üye olanlar; cam şişe başına 25 kr., plastik içecek ambalajları için 10 kr., metal içecek kutuları için ise 15 kr. eşdeğeri puan kazanacaklar.
Polonya’daki iade sisteminde telefon uygulaması kullanılmıyor
Türkiye’de yeni başlayacak EKOMAT projesi, Polonya’nın Olsztyn şehrinde 2020 yılında hayata geçirildi. Ülkemizde, sisteme kayıt olmak için https://www.eko-mat.com/apps.html adresinden uygulamayı indirmek gerekliyken Polonya’daki sistemde telefon uygulaması gerekmiyor. Ambalaj iadelerinin karşılığında, kullanıcıların tercih ettikleri, projede yer alan market/mağaza için, alışverişlerinde kullanılabilecekleri fiş veriliyor. Projede yer alan marketlerin ve mağazaların listesi iade cihazlarının ekranında ve fişte yer alıyor.
Polonya’daki EKOMAT projesine; https://ekomat.pl/ adresinden ulaşılıyor.
