AB Komisyonu, olumsuz iklim olayları, yüksek girdi maliyetleri, pazar/ticaret gibi çeşitli sorunlardan etkilenen AB çiftçileri için ek AB finansmanını harekete geçirdi. Yeni destek paketi 22 üye devlet için 330 milyon Avro’dan oluşacak. AB üye ülkeleri ayrıca, 3 Mayıs’ta öneri olarak sunulan, Bulgaristan, Macaristan, Polonya, Romanya ve Slovakya’daki çiftçilere yönelik 100 milyon Avroluk destek paketini de onayladılar. Olumsuz iklim olaylarından etkilenen çiftçilerin desteklenmesi amacıyla daha yüksek avans ödemeleri de dâhil olmak üzere bir dizi başka tedbir de alınacak.
AB üyesi; Belçika, Çekya, Danimarka, Almanya, Estonya, İrlanda, Yunanistan, İspanya, Fransa, Hırvatistan, İtalya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Avusturya, Portekiz, Slovenya, Finlandiya ve İsveç’ten çiftçiler Ortak Tarım Politikası / Common Agricultural Policy (CAP) bütçesinden sağlanan 330 milyon Avroluk bu istisnai destekten yararlanacak. Ülkeler, bu desteği, ulusal fonlarla yüzde 200’e kadar tamamlayabilecekler. Üye devletler, kendi tarım sektörlerinin karşılaştığı güçlüklere ilişkin değerlendirmelerini AB Komisyonuyla paylaşmışlardı. Söz konusu tedbir, tarım piyasalarının ortak organizasyonuna ilişkin komitenin bir sonraki toplantısında üye devletler tarafından oylanacak.
Fondan aktarılacak nakdi yardımlar doğrudan çiftçilere dağıtılacak
Ulusal makamlar, bu yardımın doğrudan çiftçilere dağıtılmasıyla, piyasadaki karışıklıklar, yüksek girdi fiyatları, hızla düşen tarımsal ürün fiyatlarının yol açtığı ekonomik kayıplar ve özellikle İber Yarımadası ile İtalya’da etkili olan son iklim olaylarının yol açtığı zararın telafi edileceği görüşündeler. Yardım ayrıca, sektörde pazarın daha fazla kötüleşmesini önlemek için şarabın damıtılmasının finanse edilebilirliğini de kapsıyor.
Üye devletler tarafından 26 Haziran’da onaylanan, Bulgaristan, Macaristan, Polonya, Romanya ve Slovakya’daki çiftçilere yönelik 100 milyon Avroluk destek paketi kapsamında; Bulgaristan’a 9.77 milyon Avro, Macaristan’a 15.93 milyon Avro, Polonya’ya 39.33 milyon Avro, Romanya’ya 29.73 milyon Avro ve Slovakya’ya 5.24 milyon Avro tahsis edilecek. Bu beş üye devletin çiftçileri, Ukrayna’dan bazı tarımsal gıda ürünlerinin büyük miktarlarda ithal edilmesinin ardından lojistik sorunlar yaşadı. Ukrayna’dan sınırlı sayıda ürünün ithalatına yönelik istisnai ve geçici önleyici tedbirler 2 Mayıs’ta yürürlüğe girdi ve 15 Eylül 2023 itibariyle aşamalı olarak kaldırılacak.
Bu gelişmelerle birlikte, Ortak Koordinasyon Platformu, Dayanışma Hatları yoluyla Avrupa Birliği ve Ukrayna arasındaki ticaret akışının iyileştirilmesi için de çalışıyor.
Çiftçilerin üretim potansiyellerini yeniden inşa etmeleri hedefleniyor
Bu doğrudan mali desteğe ek olarak Komisyon, CAP fonlarının daha yüksek avans ödemelerine izin vermeyi de öneriyor. Çiftçiler, nakit akış durumlarını iyileştirmek için doğrudan ödemelerin yüzde 70’e varan kısmı ve arazi ve hayvanlarla ilgili kırsal kalkınma ödemelerinin yüzde 85’ini Ekim ayı ortasından itibaren alabilecekler. Üye devletler ayrıca, CAP fonlarını, olumsuz iklim olayları nedeniyle tahrip olan mahsuller, çiftlik hayvanlarının kaybı, zarar gören binalar, makineler ve altyapı sonrasında üretim potansiyelini yeniden tesis edecek yatırımlara yönlendirmek için CAP Stratejik Planları’nda değişiklik yapma imkânına sahip olacaklar. Benzer şekilde, şarap ile meyve ve sebzelere yönelik sektörel programların uygulanmasında da esneklik tanınıyor. Böylece, fondan yararlanacak çiftçiler, alacakları önlemleri mevcut piyasa durumuna daha iyi uyarlayabilecekler.
