Plastiğin okyanuslar, ekosistemler ve insan sağlığı üzerindeki etkileri konusundaki artan endişeyle birlikte, plastik krizinin büyük ölçüde gizli bir boyutu daha var. O da; plastiğin küresel sera gazı emisyonlarına ve iklim değişikliğine katkısı. Plastiğin küresel çevresel etkisine ilişkin geniş kapsamlı Plastik ve İklim: Plastik Bir Gezegenin Gizli Maliyetleri başlıklı rapor, plastiğin iklime ciddi zarar verdiğini ortaya koyuyor. Çalışma, tek kullanımlık plastiklerin kullanımdan kaldırılmasını da dâhil eden çözümler öneriyor.
Plastiğin iklim üzerindeki etkilerini belirlemek ve ölçmek için yapılmış önceki çalışmalara dayanan raporda, plastik yaşam döngüsünün her aşaması ele alınarak, plastiğin yarattığı sera gazı emisyonları ve iklime etkileri inceleniyor.
Rapor, sera gazı emisyon tahminlerini küresel karbon bütçeleri ve emisyon taahhütleriyle karşılaştırıyor ve mevcut eğilimlerin ve projeksiyonların kararlaştırılan emisyon hedeflerine ulaşma yeteneğimizi nasıl etkileyeceğini değerlendiriyor. Ayrıca, yaygın olarak kullanılan iklim modellerinde daha önce hesaba katılmamış olan aşağı akış emisyonları ve gelecekteki büyüme oranları gibi verileri de derliyor. Raporun sonucunda yapılan muhasebe ürkütücü bir tablo çiziyor; plastiğin çoğalması, gezegenimizi ve iklimi küresel ölçekte tehdit ediyor.
Plastik atık yönetimi ve talep artışı plastikten kaynaklanan emisyonları artırıyor
Küresel plastik üretimi 1950’de 2 milyon ton iken, 2015’te 380 milyon tona yükseldi. Üretilen bu plastiklerin kabaca üçte ikisi çevreye salındı ve bu plastikler halen çevremizde bir biçimde varlıklarını sürdürüyor. Raporda, 2019’da, plastiğin üretimi ve yakılması nedeniyle, atmosfere tahmini olarak 859 milyon ton sera gazı eklendiği öngörüsü yer alıyor, ki bu miktarın, 189 adet beş yüz megavatlık kömür santralinin yarattığı emisyona eşit olduğu belirtiliyor.
Material Economics girişimi tarafından, plastik üretimi ve yakılmasından kaynaklanan yıllık emisyonların 2050 yılına kadar, 2,75 milyar tondan fazla karbondioksite ulaşabileceği belirlenmiş.
Plastik atık yönetimi, enerji amaçlı atık yakma sistemleri ve açık alanda yakmaya kadar, önemli bir emisyon kaynağı. Endüstrinin hem plastik üretiminde büyüme planları hem de plastik atık yönetimindeki yakma olayı gerçekleşirse, 2050’ye kadar atık yakmadan kaynaklanan kümülatif net emisyonlara en az 4 gigaton karbondioksit ekleneceği öngörülüyor. Raporda, özellikle, atık yakma tesislerinden gelen enerjinin fosil enerji de dâhil olmak üzere diğer enerji kaynaklarının yerini aldığı varsayıldığında, bunların net emisyonlar olduğu vurgulanıyor. Belirtilen bu rakamın sadece hakkında en çok bilinen plastik ambalajların yakılması için geçerli olduğu, diğer plastik türlerinin de yakılması halinde, bu kaynaklardan gelen emisyonların da artacağı ifade ediliyor. Bu projeksiyon, açık alanda yakmadan kaynaklanan izlenmeyen ancak büyük emisyonları içermiyor. Mevcut seviyelerde, plastik yaşam döngüsünden kaynaklanan sera gazı emisyonları, insanlığın küresel sıcaklık artışını 1,5°C’ın altında tutma yeteneğini tehdit ediyor.
Petrokimya üretiminin büyümesi
USEPA / Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı tarafından, petrol ve gaz endüstrisinin en büyük endüstriyel metan emisyon kaynağı olduğu belirtiliyor. Gaz endüstrisinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarının plastik üretimine atfedilebilecek kısmını tahmin etmek, endüstri değişkenliği, talep tarafındaki dalgalanmalar ve çok sayıda veri boşluğu nedeniyle net olarak belirlenemiyor. Raporda, doğal gaz akışının yaklaşık yüzde 4,2’sinin etandan oluştuğu ve etanın yüzde 44’ünün petrokimya endüstrisinde üretim için kullanıldığı, doğal gaz üretim sürecinden kaynaklanan emisyonların ise yüzde 1,8’inin plastik yaşam döngüsüne kullanılacağı belirtiliyor. Raporda ayrıca, plastik hammaddelerin oluşturulması için Amerika Birleşik Devletleri’nde doğal gazın çıkarılması ve taşınmasıyla tahminen yılda 12,5 ila 13,5 milyon ton arası karbondioksit salımı gerçekleştiği ifade ediliyor.
Raporun özetine BURAYA tıklayarak ulaşabilirsiniz.
